Türkiye’de ilk yardım yönetmenliği, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu tarafından belirlenen çerçeve içinde yer almaktadır. Bu kanun, işverenlerin işyerlerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olduğunu belirtir. İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği hükümlerine uymakla sorumludur ve acil durumlar için önleyici ve tedbir almakla yükümlüdürler.
29.07.2015 tarih, 29429 sayılı resmi gazete’de yayınlanmış olan İlk Yardım Yönetmeliği gereği tüm işyerleri, yönetmelikte belirtilen oranlarda ilk yardım sertifikasına sahip personel çalıştırmakla yükümlüdür. Tüm işyerleri için yasa gereği zorunlu hale getirilmiş olan, ilk yardım eğitim sertifikasına sahip personel bulundurma yükümlülüğü tehlike sınıflarına göre en az aşağıdaki oranlarda belirlenmiştir.
Çok tehlikeli sınıfına dahil iş yerlerinde her 10 kişide en az 1 kişi.
Tehlikeli sınıfına dahil iş yerlerinde 15 kişide en az 1 kişi.
Az tehlikeli sınıfına dahil iş yerlerinde ise 20 kişide en az 1 kişi.
Sağlık Bakanlığı onaylı ilk yardım eğitim sertifikasına sahip olmak zorundadır.
İlk Yardım Mevzuatı
İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre, işverenlerin acil durumlar için hazırlık yapması ve acil durum eylem planlarını oluşturması gerekmektedir. Bu planlar, acil durumlarda liderlik görevini üstlenecek kişileri belirlemeyi içerir. İşte burada ilk yardım yönetmenleri devreye girer. İşyerindeki ilk yardım ekiplerini organize eden, acil durum planlarını uygulayan ve gerektiğinde koordinasyonu sağlayan kişiler olarak ilk yardım yönetmenleri önemli bir role sahiptir.
Türkiye’de, işyerlerindeki ilk yardım ekiplerinin oluşturulması ve eğitilmesi zorunludur. İşverenler, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından aldıkları belgelerle donatılmış ilk yardım personeli istihdam etmekle yükümlüdürler. Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamında düzenli olarak ilk yardım eğitimleri düzenlenmeli ve yenilenmelidir.
Sonuç olarak, Türkiye’de ilk yardım yönetmenliği, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı çerçevesinde belirlenmiş ve işverenlerin acil durumlar için hazırlık yapmalarını, ilk yardım ekiplerini organize etmelerini ve gerektiğinde liderlik görevlerini üstlenmelerini sağlayan önemli bir kavramdır. Bu, çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunmasında hayati bir rol oynamaktadır.
Mevzuata buradna ulaşabilirsiniz. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=20992&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
İlk Yardım Yönetmeliği: Yasal Yükümlülükler ve Uygulama Esasları
Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği standartları her geçen gün daha da önem kazanmaktadır. Beklenmedik kazalar veya ani hastalıklar karşısında yapılacak müdahalelerin standardını belirleyen en temel yasal dayanak ise İlk Yardım Yönetmeliği‘dir.
Vira Akademi olarak bu yazımızda, işverenlerin ve çalışanların sıklıkla başvurduğu yönetmelik maddelerini, yasal zorunluluk oranlarını ve sürecin nasıl işlediğini, 29 Temmuz 2015 tarihli ve 29429 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan mevzuat ışığında detaylandırdık.
İlk Yardım Yönetmeliği Nedir ve Neyi Amaçlar?
İlk Yardım Yönetmeliği; toplumu oluşturan bireylerin ani hastalık veya kaza durumlarında, profesyonel sağlık ekipleri gelene kadar yapacakları müdahalelerin standartlarını belirleyen hukuki metindir. Bu yönetmelik, Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanmış olup 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na dayanmaktadır.
Yönetmeliğin temel amacı şunlardır:
-
İlk yardım eğitimlerinin içeriğini ve süresini standart hale getirmek.
-
İlk yardımcı sertifikası verecek kurumların yetkinliğini denetlemek.
-
İş yerlerinde bulunması gereken sertifikalı personel sayısını (oranlarını) belirlemek.
-
Hatalı ve bilinçsiz müdahalelerin önüne geçerek can kayıplarını azaltmak.
İş Yerlerinde İlk Yardımcı Bulundurma Zorunluluğu
Yönetmeliğin belki de en çok merak edilen kısmı, iş yerlerine getirdiği yükümlülüklerdir. Yönetmeliğin 19. maddesi gereğince, az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan tüm iş yerleri, belirli oranlarda sertifikalı ilk yardımcı istihdam etmek zorundadır.
Bu oranlar işletmenin tehlike sınıfına göre şu şekilde belirlenmiştir:
-
Az Tehlikeli İş Yerleri: Her 20 personel için en az 1 ilk yardımcı.
-
Tehlikeli İş Yerleri: Her 15 personel için en az 1 ilk yardımcı.
-
Çok Tehlikeli İş Yerleri: Her 10 personel için en az 1 ilk yardımcı.
İşverenler, bu oranları sağlamakla yasal olarak yükümlüdür. Aksi takdirde, 6331 sayılı kanun kapsamında idari para cezaları ile karşılaşabilirler.
Yönetmeliğe Göre Eğitim ve Sertifikasyon Süreci
Yönetmelik, sadece “ilk yardımcı bulundurun” demez; aynı zamanda bu kişinin niteliklerini de tanımlar. Bir kişinin yasal olarak “ilk yardımcı” sayılabilmesi için, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir eğitim merkezinde eğitimini tamamlaması gerekir.
Vira Akademi’de yönetmeliğe tam uyumlu olarak verilen [https://viraakademi.com.tr/ilk-yardim-egitimi/ ilk yardım eğitimi], 16 saatlik (genellikle 2 gün) teorik ve uygulamalı dersleri kapsar. Eğitim sonunda İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan sınavda başarılı olanlara, 3 yıl geçerliliği olan “İlk Yardımcı Kimlik Kartı” verilir.
Belge Geçerlilik Süresi ve Yenileme
Yönetmelik gereği alınan sertifikaların geçerlilik süresi 3 yıldır. Bu sürenin sonunda, belgenin iptal olmaması için kişilerin “Güncelleme Eğitimi” (yenileme eğitimi) alması şarttır. Güncelleme eğitimi, bilgi ve becerilerin tazelenmesini sağlar ve belge süresini 3 yıl daha uzatır.
Yönetmelikte Tanımlanan Temel Kavramlar
Mevzuatı doğru anlamak için yönetmelikte geçen bazı terimleri bilmek gerekir:
-
İlk Yardımcı: Bakanlıkça belirlenen standartlara uygun eğitimi almış ve sınavda başarılı olmuş kişi.
-
Eğitici Eğitmeni: İlk yardım eğitmenlerini yetiştiren, üst düzey yetkinliğe sahip personel.
-
Merkez: Sağlık Bakanlığı’ndan yetki belgesi alarak eğitim düzenleyen kuruluş (Örn: Vira Akademi).
-
OED (Otomatik Eksternal Defibrilatör): Kalp durması durumunda kalbe şok vererek ritmi düzenleyen hayat kurtarıcı cihaz. (Yönetmelikte yapılan son güncellemelerle OED eğitimi de temel eğitimin bir parçası haline gelmiştir.)
İşveren ve Çalışan İçin Neden Önemli?
İlk Yardım Yönetmeliği, sadece bürokratik bir evrak süreci değildir. Bu yönetmelik, bir iş kazası anında oradaki herkesin can güvenliğini teminat altına alır.
-
İşveren İçin: Yasal cezalardan korunmayı sağlar ve kurumsal itibarını güçlendirir. Çalışanına değer verdiğini gösterir.
-
Çalışan İçin: Kendisinin ve mesai arkadaşlarının güvenli bir ortamda çalışmasını sağlar. Evde veya sosyal hayatta karşılaşabileceği acil durumlara hazırlıklı olmasını sağlar.
Yasal Uyumluluk ve Hayat Kurtarmak
İlk Yardım Yönetmeliği, Türkiye’de acil müdahale kültürünün yerleşmesi için atılmış en büyük adımdır. İş yerinizde yasal zorunluluk oranlarını yakalamak, süresi dolan belgeleri yenilemek veya sıfırdan eğitim almak için profesyonel destek almanız şarttır.
Vira Akademi olarak, yönetmeliğin tüm gerekliliklerine hakim uzman kadromuzla yanınızdayız. Yasal sorumluluklarınızı yerine getirirken, aynı zamanda hayat kurtaracak bilinçli eller yetiştirmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Unutmayın, yönetmelik kuralları belirler, ancak hayatı eğitimli insanlar kurtarır.
